اخبار و مطالب آموزشی

مقدمه

  دعاوی پیمانکاری یکی از شایع‌ترین اختلافات در حوزه ساخت‌وساز هستند. تأخیر در اجرای پروژه، تغییرات نقشه، یا اختلاف بر سر پرداخت‌ها، همه می‌توانند زمینه‌ساز شکایت و طولانی‌شدن روند قضایی شوند. در چنین شرایطی داوری پیمانکاری به‌عنوان راه‌حلی سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر از دادگاه مطرح است. در این مقاله نقش داور در قراردادهای ساختمانی را بررسی می‌کنیم.

داور پیمانکاری کیست؟

• داور شخصی است که طرفین قرارداد، پیشاپیش یا پس از بروز اختلاف، برای حل اختلافات خود او را انتخاب می‌کنند.
• در بسیاری از قراردادهای پیمانکاری، شرطی تحت عنوان داور مرضی‌الطرفین درج می‌شود.
• داور می‌تواند یک کارشناس رسمی دادگستری باشد که هم دانش فنی دارد و هم به قوانین حقوقی آشناست.
  مزایای داوری در قراردادهای ساختمانی
  • سرعت بالا: برخلاف دادگاه‌ها، رأی داوری معمولاً در مدت کوتاهی صادر می‌شود.
  • کاهش هزینه‌ها: هزینه‌های کارشناسی و دادرسی در فرآیند داوری بسیار کمتر از دادگاه است.
  • تخصصی بودن: داورانی که کارشناس رسمی هستند، هم به مسائل فنی پروژه تسلط دارند و هم به جنبه‌های حقوقی.
  • قطعی بودن رأی: رأی داوری در اغلب موارد لازم‌الاجراست و طرفین موظف به تبعیت هستند.

  
  چه اختلافاتی به داوری ارجاع داده می‌شود؟

  • اختلاف در زمان‌بندی پروژه و تأخیرات پیمانکار.
  • تغییرات در نقشه‌ها و افزایش یا کاهش مقادیر کار.
  • اختلاف بر سر کیفیت مصالح یا اجرای کار.
  • مسائل مالی شامل پرداخت‌ها، تعدیل‌ها یا خسارت‌ها.

  روند ارجاع به داوری

  1. درج شرط داوری در متن قرارداد (قبل از شروع پروژه).
  2. انتخاب داور مورد اعتماد طرفین (معمولاً کارشناس رسمی).
  3. ارائه مستندات و مدارک از سوی طرفین.
  4. بررسی فنی و حقوقی موضوع توسط داور.
  5. صدور رأی داوری که برای طرفین لازم‌الاجراست.

توصیه‌های کاربردی در انتخاب داور

• داور باید هم به مسائل فنی پروژه‌های ساختمانی و هم به حقوق قراردادها آشنا باشد.
• بهتر است داور، کارشناس رسمی دادگستری در رشته مرتبط باشد.
• انتخاب داور قبل از شروع اختلاف، بهترین زمان برای جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه است.

نتیجه‌گیری

داوری پیمانکاری، ابزاری مؤثر برای حل اختلافات ساختمانی است. تجربه نشان داده که طرفینی که شرط داوری را در قرارداد خود درج می‌کنند، بسیار سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر به نتیجه می‌رسند. بنابراین توصیه می‌شود در هر قرارداد پیمانکاری، بندی ویژه برای معرفی داور یا کارشناس رسمی دادگستری گنجانده شود.

سوالات متداول درباره داوری پیمانکاری

۱. آیا رأی داوری قطعی است؟
بله، رأی داوری لازم‌الاجراست و تنها در شرایط خاص (مثل اثبات تقلب) قابلیت ابطال دارد.

۲. آیا می‌توان بعد از بروز اختلاف داور انتخاب کرد؟
بله، اما بهتر است داور پیش از شروع پروژه و در قرارداد معرفی شود.

۳. هزینه داوری چقدر است؟
هزینه داوری بسیار کمتر از هزینه‌های دادرسی دادگاه و کارشناسی رسمی است.

۴. چه کسی می‌تواند داور شود؟
هر شخصی که مورد توافق طرفین باشد، اما بهترین انتخاب معمولاً یک کارشناس رسمی دادگستری در حوزه مرتبط است.