نقش داور در دعاوی پیمانکاری و قراردادهای ساختمانی
مقدمه
دعاوی پیمانکاری یکی از شایع‌ترین اختلافات در حوزه ساخت‌وساز هستند.تأخیر در اجرای پروژه تغییرات نقشه یا اختلاف بر سر پرداخت‌ها، همه می‌توانند زمینه‌ساز شکایت و طولانی‌شدن روند قضایی شوند.در چنین شرایطی داوری پیمانکاری به‌عنوان راه‌حلی سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر از دادگاه مطرح است.در این مقاله نقش داور در قراردادهای ساختمانی را بررسی میکنیم.
داور پیمانکاری کیست؟
- داور شخصی است که طرفین قرارداد، پیشاپیش یا پس از بروز اختلاف، برای حل اختلافات خود او را انتخاب می‌کنند.
- در بسیاری از قراردادهای پیمانکاری، شرطی تحت عنوان داور مرضی‌الطرفین درج می‌شود.
- داور می‌تواند یک کارشناس رسمی دادگستری باشد که هم دانش فنی دارد و هم به قوانین حقوقی آشناست.
مزایای داوری در قراردادهای ساختمانی
- سرعت بالا: برخلاف دادگاه‌ها، رأی داوری معمولاً در مدت کوتاهی صادر می‌شود.
- کاهش هزینه‌ها:هزینه‌های کارشناسی و دادرسی در فرآیند داوری بسیار کمتر از دادگاه است.
- تخصصی بودن: داورانی که کارشناس رسمی هستند، هم به مسائل فنی پروژه تسلط دارند و هم به جنبه‌های حقوقی.
- قطعی بودن رأی: رأی داوری در اغلب موارد لازم‌الاجراست و طرفین موظف به تبعیت هستند.
چه اختلافاتی به داوری ارجاع داده می‌شود؟
- اختلاف در زمان‌بندی پروژه و تأخیرات پیمانکار
- تغییرات در نقشه‌ها و افزایش یا کاهش مقادیر کار
- اختلاف بر سر کیفیت مصالح یا اجرای کار
- مسائل مالی شامل پرداخت‌ها، تعدیل‌ها یا خسارت‌ها
روند ارجاع به داوری
- درج شرط داوری در متن قرارداد (قبل از شروع پروژه)
- انتخاب داور مورد اعتماد طرفین (معمولاً کارشناس رسمی)
- ارائه مستندات و مدارک از سوی طرفین
- بررسی فنی و حقوقی موضوع توسط داور
- صدور رأی داوری که برای طرفین لازم‌الاجراست
توصیه‌های کاربردی در انتخاب داور
- داور باید هم به مسائل فنی پروژه‌های ساختمانی و هم به حقوق قراردادها آشنا باشد.
- بهتر است داور، کارشناس رسمی دادگستری در رشته مرتبط باشد.
- انتخاب داور قبل از شروع اختلاف، بهترین زمان برای جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه است.
نتیجه‌گیری
داوری پیمانکاری، ابزاری مؤثر برای حل اختلافات ساختمانی است.تجربه نشان داده که طرفینی که شرط داوری را در قرارداد خود درج می‌کنند، بسیار سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر به نتیجه می‌رسند.بنابراین توصیه می‌شود در هر قرارداد پیمانکاری، بندی ویژه برای معرفی داور یا کارشناس رسمی دادگستری گنجانده شود.
سوالات متداول درباره داوری پیمانکاری
- آیا رأی داوری قطعی است؟
بله، رأی داوری لازم‌الاجراست و تنها در شرایط خاص مثل اثبات تقلب))قابلیت ابطال دارد. - آیا می‌توان بعد از بروز اختلاف داور انتخاب کرد؟
بله، اما بهتر است داور پیش از شروع پروژه و در قرارداد معرفی شود. - هزینه داوری چقدر است؟
هزینه داوری بسیار کمتر از هزینه‌های دادرسی دادگاه و کارشناسی رسمی است. - چه کسی می‌تواند داور شود؟
هر شخصی که مورد توافق طرفین باشد، اما بهترین انتخاب معمولاً یک کارشناس رسمی دادگستری در حوزه مرتبط است.
.png)
